فروش تضمینی سلاح با دلیوری شبانه
به گزارش فروشگاه تکنولوژی، عصر سه شنبه، هفتم مرداد 99، ساکنان سعادت آباد تهران تصاویری را به چشم دیدند که پیش از آن، فقط وصفش را در رمان های روسی خوانده یا در فیلم های آمریکایی دیده بودند؛ در این روز دو جوان اسلحه به دست از ماشین پیاده می شوند و مستقیم همدیگر را هدف می گیرند. آن طور که بعد ها پلیس گفت ماجرا به دوئلی عاشقانه و از پیش طراحی شده برمی گشت: سهراب روز پیش از حادثه و در جشن تولد خشایار، متوجه دوستی خشایار با دختر موردعلاقه خود می گردد و همان جا هم قراری برای نبردی تن به تن مشخص می نمایند.
شرق در ادامه نوشت: دوئل سعادت آباد اولین درگیری مسلحانه در خیابان های تهران نیست و این ماجرا در ماه های گذشته بار ها در پایتخت ایران و دیگر شهر ها تکرار شده است. حالا حتی آمار رسمی هم افزایش استفاده از سلاح گرم را تأیید می نماید؛ خودکشی با سلاح گرم و نزاع خیابانی با اسلحه در سال های گذشته فرایند صعودی به خود گرفته و کار تا جایی پیش رفته که حالا مرگ بر اثر اصابت گلوله به یکی از پرتکرارترین عبارات در گواهی فوت تبدیل شده است. افزایش آمار های رسمی البته دلایل متفاوتی دارد، اما به نظر می آید ریشه این افزایش استفاده از اسلحه در جایی دیگر است؛ بازار داغ فروش سلاح گرم.
فروش تضمینی با دلیوری شبانه
مدیر گروهی سه هزار نفره در تلگرام است و صفحه ای هم در اینستاگرام دارد؛ نامش احمدخان است و می گوید اینجا همه آشنا و تأیید شده هستند. برای اعتمادسازی البته هرکسی را به گروه راه نمی دهد و دست کم باید یکی از خریداران پیشین، شخص جدید را معرفی و تأیید نمایند.
حسین که حدود سه سال پیش یک کلت برتا به همین روش از احمدخان خریده حالا در نقش معرف ظاهر می گردد. ببین برای من هر حرفی سنده مگه اینکه خلافش ثابت بشه، ولی وای به حال روزی که خلافش ثابت بشه. اگه حسین آقا بگه تأییدی پس تأییدی، ولی دیگه باقی ا ش با خودت؛ این ها را احمدخان در همان پیغام های اول می گوید و بلافاصله شرح می دهد که همه چی رو تو گروه شرح دادیم. از نارنجک تا کلت و انواع اسلحه شکاری هم داریم. فقط بگو چی می خوای، ولی قیمت ها همه بیشتر از اونیه که اونجا نوشتیم.
او که تأکید فراوانی بر فروش تضمینی دارد، فرایند فروش را هم به این شکل شرح می دهد: باید ببینی چی می خوای. اگه داشته باشیم که پول رو کارت به کارت می کنی و 24 ساعت بعد اسلحه رو تحویل می گیری. در تهران 24ساعته، ولی شهرستان یک تا دو روز کاری. اگه هم نداشته باشیم تا آخر هفته موجود می شه.
احمدخان اصرار دارد که این فروش تضمینی است، اما چگونه می گردد به این فرایند اعتماد کرد و اگر پس از پرداخت پول، اسلحه دریافت نگردد چه تضمینی وجود دارد؟ برای این پرسش هم پاسخ آماده دارد: بالاخره با یه آشنا به گروه وصل شدی دیگه. درسته؟ همون آشنا تضمین کار ما هم هست. حتما قبلا خرید داشته که حالا معرف شده و وقتی اون اسلحه شو گرفته تو هم می گیری. کلت و تفنگ بخوای شب به دستت می رسه و بخوای همون جا تست هم می شه. دلیوری ما تضمینیه. اگر هم اتفاقی بیفته و مسئله ای پش بیاد ما باز همونی که خرید کردی رو برات می فرستیم.
منظور از مشکل، احتمال دستگیری یا شرایط پیش بینی نشده در مرحله ارسال است، اما تأکید دارد که مسئولیت این شرایط با فروشنده است. اگرچه پیوستن به گروه احمدخان و سفارش اسلحه از او احتیاج به معرف و شرایطی خاص دارد، اما همه فروشنده ها چنین احتیاطی را رعایت نمی نمایند. کافی است در قسمت جست و جوی شبکه های پیغام رسان مجازی یا شبکه های اجتماعی عباراتی مانند فروش اسلحه را جست و جو کنید تا با صفحات و گرو های مختلفی روبه رو شوید.
برای مثال کانال فروش اسلحه با حدود سه هزار فرد دنبال نماینده، در متنی فرایند فروش را به این شکل شرح داده است: نحوه سفارش محصول: 1-واریز مبلغ جنس به صورت کارت به کارت. 2- سپس ارسال آدرس مقصد در پی وی تا به صورت حضوری جنس تحویل داده گردد. ارتباط با مدیر این کانال هم کار دشواری نیست و آدرس او در قسمت شرحات همین کانال آمده است. ارسال پیغام برای او با پاسخ سریع و البته فرستادن ده ها تصویر از انواع اسلحه، باطوم، دستبند، شوکر برقی، گاز اشک آور و مواردی از این دست همراه است.
می نویسد که اگر طالب باشی فقط کافی است پول را کارت به کارت کنی و اگر بیشتر از سه قلم جنس بخواهی تخفیف هم داریم. اما این اسلحه ها به چه شکل و از چه راستای به دست فروشندگان و دلالان اسلحه می رسد؟ یکی از این روش ها ورود قاچاق از مرز های و سپس ارسال به دیگر نقاط کشور است.
شوتی های اسلحه
شماره تماسش را یکی از رانندگان کالا های قاچاق می فرستد و می گوید مورد تأیید است. او خودش در راستا جنوب به مرکز، معمولا گناوه و دیلم به سمت اصفهان، انواع کالای قاچاق جابه جا می نماید، اما می گوید تا الان حاضر نشده اسلحه ببرد، چون هم خطرناک است و هم اینکه دل و وجدانم با این کار نیست.
با همان زنگ اول پاسخ می دهد و در ابتدای تماس، می گوید در جریان دلیل تماس هست. می گوید همکاران من را میرشکال جاده صدا می نمایند، ولی اصراری به استفاده از این عبارت مستعار هم ندارد: هرچی دوست داری بنویس. برای من فرقی ندارد. فقط جوری ننویسی که برای ما دردسر درست گردد. اعتماد کردیم، ولی حواست باشه.
اما چرا باید جوانی 27، 28 ساله چنین شغل و کار خطرناکی را انتخاب کند؟ هنوز پرسش تمام نشده، به سرعت و مفصل شرح می دهد: زندگی خرج داره، کار نیست، تو کار پیدا کن تا من همین الان این ماشین را بفروشم و کارم رو تغییر بدم. فکر کردی از رو شکم سیریه؟ ما از لحظه ای که استارت می زنیم دیگه مرگ و تصادف و دستگیری بالاسرمونه و هر بار فقط شانس میاریم و خواست خداست که سالم می رسیم. سرعت 200 کیلومتر اونم با بار قاچاق و این جاده ها شوخی نیست.
درباره نوع باری که از جنوب به سمت مرکز کشور جابه جا می نماید هم شرحات مفصلی دارد: بار که مال من نیست. من فقط تحویل می گیرم و تحویل می دم. صاحب بار معمولا خودش اسکورت می کنه؛ با فاصله از من راستا را میاد که اگر اتفاقی افتاد یاری کنه. هر باری بگه من انتقال می دم. اسلحه هم بردم، ولی دو، سه بار. چون پولش بیشتر بود قبول کردم، ولی دیگه قبول نمی کنم.
درباره دلیل این تصمیم هم از یک تصادف و اتفاقات یک سفر می گوید: ما اگر خدای ناکرده تصادف کنیم، اسکورت سر می رسه و بار رو قبل از اینکه پلیس برسه جمع می کنه. می دونی چرا؟ چون اگه پلیس بار قاچاق رو ببینه ماشین رو نگه می داره و جریمه سنگین و کار به دادگاه کشیده می شه. همین هفت، هشت ماه پیش یه بار اسلحه داشتم که سالم رسوندمش، ولی دقیقا سفر بعدش تصادف سختی کردم. خدا رحم کرد که جنس قاچاق خطرناک نبود؛ چای و نسکافه و این چیزا بود. اسکورت سریع بار را بین مردمی که جمع شده بودند تقسیم کرد و به خیر گذشت. اما اگر بار اسلحه می بود بدبخت می شدم. بعد از همون تصادف گفتم دیگه توبه. دیگه اسلحه و گاز اشک آور و این چیزا نه.
او البته می گوید از همکارانش شنیده که همچنان بار اسلحه هم جابه جا می گردد و زیادتر هم شده، اما شرح می دهد که خودش دیگر نه این کار را می نماید و نه اطلاعات دقیقی دارد.
جوازدار یا بی جواز
آمار رسمی و همچنین اظهارات چندین مقام قضائی و انتظامی ایران در چند سال گذشته از افزایش مرگ با سلاح گرم حکایت دارد و بر اساس همین آمار در چهار سال گذشته بیش از یک سوم قتل ها در ایران با سلاح گرم اتفاق افتاده است. در آمار خودکشی هم شرایط تا حدی شبیه به دیگرکشی است و در این مورد هم آمار خاتمه دادن خودخواسته به زندگی با افزایش استفاده از اسلحه گرم آشکار است. این افزایش استفاه از اسلحه گرم برای جان دریافت در حالی است که در بسیاری از موارد، اسلحه به کارگرفته شده فاقد جواز است که معنای آن خرید اسلحه از بازار های غیرقانونی است.
به طور خلاصه سلاح های موجود در ایران به دو گروه جوازدار و بی جواز دسته بندی می شوند. سلاح های مجوزدار، سلاح هایی هستند که برای کاربرد هایی همچون شکار، ورزش یا حفاظت از گله، با شرایطی خاص در اختیار افراد قرار می گیرند که البته از این سلاح ها هم در تیر اندازی های خیابانی یا نزاع بین طایفه های مختلف در مناطق عشایری استفاده می گردد. دسته دیگر، اما سلاح های جنگی بدون مجوز است که معمولا از سوی قاچاقچیان سلاح از کشور های همسایه وارد می شوند.
آمار اسلحه های غیرقانونی در دست ایرانیان
اگرچه بازار قاچاق و اسلحه های غیرقانونی به خطری جدی برای سلامت جامعه ایران و همچنین حیات وحش ایران تبدیل شده، اما مشابه بسیاری از حوزه های دیگر، هنوز آمار دقیقی از میزان تلفات این اسلحه ها و همچنین تعداد آن ها در دست نیست. در این باره البته مسئولان در چند سال گذشته آماری تقریبی را چندین بار اعلام کردند.
به عنوان مثال مهر 94 فرهاد دبیری، معاون وقت محیط طبیعی سازمان حفاظت محیط زیست، از عدد یک میلیون و 600 هزار اسلحه غیرمجاز سخن گفت: در حال حاضر حدود یک میلیون و 600 هزار قبضه اسلحه غیرمجاز در میان مردم داریم و نزدیک به همین میزان هم اسلحه مجاز در دست مردم است.
علاوه بر این پیش از این هم جمشید محبت خانی، فرمانده وقت یگان حفاظت سازمان محیط زیست کشور، با انتقاد از توزیع سلاح های شکاری مجوزدار، این اسلحه ها را زمینه ساز تبدیل ایران به سیاهچاله پرندگان دانست و گفت: اگر سلاح شکاری مجوزدار به دست مردم می دهیم، باید محل استفاده آن را هم بدانیم، اما متأسفانه تا به امروز حتی پیروز به شمارش تعداد این سلاح های مجوزدار هم نشده ایم. این اظهارات و موارد مشابه از آثار منفی این بازار داغ سلاح بر محیط زیست ایران هم خبر می دهد.
ریشه های جامعه شناختی گرایش به اسلحه در ایران امروز
چه عواملی باعث شده که بخشی از جامعه امروز ایران علاقه مند به خرید اسلحه گرم غیرمجاز گردد و ریشه این گرایش به اسلحه در کجاست؟ آینده جامعه ای با این میل رسیدن به سلاح گرم چه خواهد بود؟ احمد بخارایی، جامعه شناس و مدیر گروه مسائل و آسیب های اجتماعی در انجمن جامعه شناسی ایران، دراین باره از دو عامل هویتی مهم احساس امنیت و کوشش برای کسب هویت، سخن می گوید.
این عضو هیئت علمی دانشگاه در شرح این دو عامل می گوید: احساس امنیت و کوشش برای کسب هویت دو عامل بزرگی است که اعضای یک جامعه را به جهات مختلف اجتماعی سوق می دهد؛ به این معنا که اگر احساس امنیت بالا باشد و فرایند هویت یابی، فرایندی منطقی و سهل باشد، افراد طبیعتا کمتر به کج روی ها و هنجاری شکنی ها روی می آورند و زندگی کم وبیش معمولی ای خواهند داشت. معمولی هم به معنای مشارکت در جامعه، رضایت نسبی از امروز و امید معمول نسبت به آینده است. اما اگر احساس امنیت در جامعه ای کاهش پیدا کند و فرایند هویت یابی با مانع روبرو گردد، افراد بر اساس تئور های جامعه شناختی به سمت انحرافات اجتماعی روی می آورند.
بخارایی در شرح این گرایش جامعه سرخورده به انحرافات هم می گوید: انحرافات هم انواع و اقسام دارد؛ به عنوان مثال وقتی در جامعه ای این احساس ایجاد گردد که فرصت برابر وجود ندارد، ممکن است افرادی به ابداع و نوآوری از نوع منفی روی بیاورند. این ابداع و نو آوری به این معناست که افراد از راه های غیررایج و غیرمعمول استفاده می نمایند تا به اهداف باارزش در جامعه دست پیدا نمایند. به عنوان مثال در داستان فساد ماجرا به این صورت است که وقتی کارمندی نمی تواند به اهداف تعریف شده در جامعه که حالت سرمایه دارانه دارد (ماشین خوب، ویلای خوب، محل زندگی خوب و...) برسد، میان بر ها را تعریف می نماید و انحراف شکل می گیرد و این ریشه فساد در جامعه است.
به تعبیر مدیر گروه مسائل و آسیب های اجتماعی در انجمن جامعه شناسی ایران، افرادی که نمی توانند در راستا ابداعی به اهداف دارای ارزش در جامعه دست پیدا نمایند، به انزوا می فرایند که انزوا ریشه انحرافات اجتماعی می گردد: همه افراد نمی توانند از این راستا پیش بفرایند و بنابراین گروهی منزوی می شوند. این انزوا به بحث رواج اسلحه مرتبط می گردد. این منزوی ها، افسرده می شوند، روی به خودکشی می آورند و دسته ای دیگر هم ممکن است روی به ابداع و خلق وسایل و اهداف بیاورند؛ به اصطلاح طغیانگر می شوند.
این طغیانگر ها وقتی می بینند نمی توانند با سلاح سرد به هدف خود برسند، سراغ سلاح گرم می فرایند؛ یعنی احساس ناامنی و تنهایی می نمایند و چتر حمایتی جامعه را بالای سر خود نمی بینند و در این میان افراد هرکدام به سمت وسویی از انحرافات اجتماعی می فرایند. این انحرافات می تواند دزدی، خودکشی، طلاق و خشونت باشد که الان شاهدیم در همه این انحرافات آمار در حال افزایش است. تردیدی نیست که فروپاشی اجتماعی در جامعه شکل گرفته و در حال شدت دریافت است و بنابراین این انحرافات هم با بگیروببند حل نمی گردد به ویژه آنکه خشونت زیاد با مردم، موجب تشویق مردم به دفاع از خود می گردد.
مصطفی آبروشن، جامعه شناس، هم در تحلیل این شدت دریافت میل جمعی به خرید اسلحه به کاهش آستانه تحمل اشاره می نماید و دراین باره می گوید: آنچه باعث می گردد افراد به دنبال اسلحه بفرایند، کاهش آستانه تحمل افراد و ناکامی های گسترده اجتماعی است. اگر مانعی در راه رسیدن به هدف ایجاد گردد و فرد دچار ناکامی گردد، می تواند بستری برای بروز خشونت باشد. در واقع خشونت یک نوع پاسخ اعتراض آمیز است که فرد در مقابل فشار های درونی و بیرونی که به وی تحمیل شده، از خود بروز می دهد و هر چقدر نظام اجتماعی در پاسخ به احتیاج هایی که از منظر فرد ضروری تلقی می گردد، بی تفاوت عمل کند، شاهد افزایش نزاع ها با ابزار های متنوع خواهیم بود.
منبع: فرارو