کتاب هنر همه فن حریف شدن در احساسات به کارگیری قدرت احساسات برای یاری به رشد و شکوفایی - فروشگاه تکنولوژی

همه ما باور داریم که احساسات مان مهم اند و باید به طور تمام و کمال و با احترام با آن ها برخورد گردد؛ اما در عین حال فکر می کنیم که احساسات مخل کارمان بوده و ثمره ای ندارند؛ سر کار، در خانه و هرجای دیگری.

تا دهه هشتاد میلادی، بیشتر روان شناسان احساسات را سروصدا هایی بیرونی و حالاتی بی فایده می دانستند. احساسات سرعت ما را کم می کردند و مانعی بر سر راه رسیدن به اهداف مان می شدند. چنین جمله ای را همه مان شنیدیم: فراموشش کن. آن قدر توجهت را روی خودت متمرکز نکن (انگار چنین چیزی امکان پذیر است!). آن قدر حساس نباش. دیگر وقتش است با آن کنار بیایی.

ولی مسئله این جاست که وقتی احساسات مان را نادیده می گیریم یا سرکوب می کنیم، برعکس قوی تر می شوند. احساساتی که خیلی قوی هستند در درون مان بزرگ می شوند، مثل نیرویی تاریک که عاقبت تمام کار هایمان را مسموم می نماید، چه خوشمان بیاید چه نیاید. احساسات جریحه دار شده خود به خود محو نمی شوند، خود به خود التیام پیدا نمی نمایند.

اگر احساسات مان را ابراز نکنیم، مثل بدهی روی هم تلنبار می شوند و بالاخره مهلت پرداخت و تسویه حساب شان سر می رسد.

منظورم فقط اوقاتی نیست که احساسات ناخوشایند داریم؛ چراکه حتی وقتی همه چیز خوب پیش می رود هم نمی توانیم بفهمیم که دقیقا چه حسی داریم. به لذت بردن از احساس مان اکتفا می کنیم و درون مان را عمیق تر کاوش نمی کنیم؛ البته که این رفتار اشتباه است. اگر قرار باشد در آینده انتخاب های مثبتی بکنیم، باید بدانیم چرا و چه چیزی موجب خشنودی ما می گردد.

کافی است نگاهی به اطرافمان بیندازیم تا به ما ثابت گردد توانایی برخورد سازنده با زندگی عاطفی مان را نداریم. در سال 2015، در همکاری با مؤسسه رابرت وود جانسون و بنیاد بورن دیس وی (لیدی گاگا و مادرش، سینتیا جرمنوتا، مؤسس آن جا بودند)، نظرسنجی گسترده ای را از 22000 نوجوان در سراسر امریکا انجام دادیم و از آن ها خواستیم توصیف نمایند که در مدرسه چه حسی دارند. سه چهارم کلماتی که استفاده کردند منفی بود؛ کلمات خسته، گسل و پراسترس در صدر فهرست بودند. البته اصلا جای تعجبی نداشت؛ برای این که حدود 30 درصد از دانش آموزان ابتدایی و هدایت در حال حاضر آن قدر از مسائل مربوط به سازگاری با محیط رنج می برند که نیاز به مشاوره منظم دارند، و این آمار در مدارس محروم به 60 درصد نیز می رسید.

این کار چالش بزرگی است؛ چون این طور نیست که هر احساس دارای برچسبی باشد که رویش نوشته چه دلیل و عاملی باعث بروز آن شده است و ما برای حل کردنش چه کاری می توانیم انجام دهیم. نحوه تفکر و رفتار ما کاملا در واکنش به احساسی که داریم تغییر می نماید؛ اما همواره نمی دانیم که چرا یا چطور باید به برترین نحو به احساسات و عواطف مان رسیدگی کنیم.

کتاب هنر همه فن حریف شدن در احساسات

به کارگیری قدرت احساسات برای یاری به رشد و شکوفایی

نویسنده: مارک براکت

مترجم: نهال سهیلی فر

انتشارات میلکان

عنوان اصلی: Permission to Feel

The Power of Emotional Intelligence to Achieve Well-Being and Success

شناسایی هوش هیجانی، در مقایسه با انواع دیگر هوش، دیرتر رخ داد. در سال 1990، روان شناسانی به نام های پیتر سالووی و جان مایر اولین نظریه رسمی هوش هیجانی را به متون علمی معرفی نمودند. آن ها هوش هیجانی را توانایی نظارت بر احساسات و عواطف خود و دیگری، به منظور تفکیک و تشخیص آن ها از هم و استفاده از اطلاعات به دست آمده جهت هدایت فرایند تفکر و اقدامات بعدی تعریف کردند.

در دانشگاه پیل مصاحبه ای با سالووی داشتم که گفت: اواخر دهه هفتاد آغاز کردم به مطالعه عواطف و احساسات انسان توی آزمایشگاه دانشگاه. در اون زمان، روان شناسان چندان به عواطف و احساسات توجه نشون نمی دادن و کسی سمتش نمی رفت. انقلاب شناختی به شدت برقرار شده بود و افراد به عواطف و احساسات به چشم سروصدای اضافی نگاه می کردن. تفکر عموم این بود که ما عواطف و احساسات داریم، اما اون ها چیز مهمی رو نشون نمی دن. من به هیچ وجه نمی تونستم باور کنم این موضوع رو، به خاطر همین انگیزه گرفتم تا برای نشون دادن این که عواطف و احساسات اهمیتی مثبت دارن آغاز به مطالعه کنم. می خواستم نشون بدم حتما دلیلی داره که سیستم عاطفه و احساسات داریم. سیستم احساسات برای این بود که یاری کنه زندگی رو بگذرونیم و از پسش بربیایم.

هوش عاطفی ترکیبی از سه حوزه در حال رشد تحقیقات علمی بود که نشان می داد وقتی احساسات به طور گسترده مورد استفاده قرار بگیرند، از استدلال و حل مسائل پیچیده پشتیبانی می نمایند.

اولین گام باز کشف دیدگاه چارلز داروین درباره کاربردی بودن عواطف و احساسات بود. در قرن نوزدهم، او پیشگام این عقیده بود که عواطف و احساسات آشکار نماینده اطلاعات ارزشمندی اند و فعال نماینده رفتار های سازگارنماینده ای هستند که برای بقا اهمیتی حیاتی دارند؛ بنابراین بالاخره به ترس به چشم احساسی نگاه شد که در واقع بسیار مفید بود، مخصوصا در محیط های سراسر تهدید و پرخطر که قبلا انسان در آن زندگی می کرد. هیچ چیز نمی تواند به میزان یک ترس حسابی، آدم را از جایش بلند کند و از دست یک گربه تیزدندان گرسنه به فرار وادارد.

پس از آن، نوبت رسید به آنالیز این که احساسات و حالت روحی مان چطور نقشی اساسی در فرآیند های فکری، قضاوت و رفتار بازی می نمایند. دانشمندان علوم اجتماعی با استفاده از آزمایش های هوشمندانه و دانشمندان علوم مغزی که نواحی مختلف مغز را مورد مطالعه قرار می دادند، کم کم چگونگی تعامل عواطف با شناخت و رفتار و اثر متقابل بین آن ها را کشف کردند. تحقیقات نشان دادند که عواطف و احساسات به تفکر ما هدف، اولویت و تمرکز می دهند. آن ها به ما می گویند با دانشی که حواس ما در اختیارمان می گذارد چه کنیم. آن ها انگیزه بخش ما برای عمل کردن و دست به کار شدن هستند.

روان شناسان ایده حلقه شناختی را بیان کردند که حالت روحی را به قضاوت مرتبط می نماید؛ مثلا وقتی شخصی در حال روحی خوبی است، احتمال این که افکار و خاطرات مثبتی داشته باشد بیشتر است و همین مسئله نیز خود باعث می گردد فرد راجع به مسائل مثبت فکر کند (حلقه). در مطالعه ای کلاسیک، روان شناسی به نام گوردون باور در دانشگاه استنفورد از هیپنوتیزم برای ایجاد حس ناراحتی یا شادی در افراد مورد مطالعه استفاده کرد. سپس این افراد باید سه وظیفه را انجام می دادند: ابتدا فهرستی از کلمات را به یاد بیاورند، بعد در دفتر خاطرات مواردی را یادداشت نمایند و در آخر تجربیاتی از کودکی شان را به خاطر بیاورند. افرادی که به آن ها حس ناراحتی داده شده بود خاطرات ناخوشایندی بیشتری را به یاد آوردند،

کلمات منفی تری را به یاد داشتند و همین طور رویداد های تلختری را در دفتر خاطراتشان ثبت کردند. به همین ترتیب، افرادی که به آن ها حس شادی داده شده بود خاطرات و کلمات شادتری و رویداد های مثبت تری را به یاد آوردند. در مطالعه دیگری که آلیس ایسن مرحوم، استاد دانشگاه کورنلو همکارانش انجام دادند، به تعدادی از شرکت نمایندگان فیلم کمدی و به تعداد دیگر هیچ فیلمی نشان ندادند و سپس آن ها را در زمینه تفکر خلاقانه مورد آزمایش قرار دادند. نتایج نشان داد افرادی که فیلم کمدی دیده بودند و در حالت عاطفه مثبت قرار گرفته بودند در مقایسه با گروه دیگر، افزایش آشکاری در قوه خلاقیت شان ایجاد شده بود. این اتفاق نوعی سوگیری طبیعی است؛ چون همه ما اطلاعات موافق با حالت روحی مان را راحت تر از دیگر اطلاعات درک و بازیابی می کنیم. این فقط یکی از روش های گوناگونی است که طبق آن، عواطف و احساسات بر تفکر ما تأثیر می گذارند.

حوزه سوم تحقیقات علمی، جست وجو در پی هوش های جایگزین بود، تا به جای یک توانایی ذهنی، یعنی ضریب هوشی، طیف وسیعی از توانایی های ذهنی را در بر بگیرد. محققین روزبه روز، بیشتر و بیشتر، از این که تست های ضریب هوشی نمی توانند پیامد های مهم زندگی در افراد را شرح بدهند ناامید و سرخورده می شدند. هوارد گاردنر، از اساتید دانشگاه هاروارد، نظریه هوش های چندگانه را بیان کرد که به مربیان و دانشمندان توصیه می کرد که بر توانایی هایی فراتر از مهارت های کلامی و ریاضی تأکید بیشتری داشته باشند؛ مثلا مهارت های درون فردی (آگاهی فرد از نقاط ضعف و قوت خود) و بین فردی.

محققان دیگر از جمله رابرت استرنبرگ، روان شناسی که هم اکنون در دانشگاه کورنل فعالیت می نماید، نظریه هوش پیروز را پیشنهاد کرد و از مربیان و دانشمندان خواستند که توانایی های خلاقانه و عملی افراد را نیز در نظر بگیرند. روان شناسی به نام نانسی کانتور و جان کیلسترام از دانشگاه استنفورد، تحقیقات شان را بر پایه تحقیقات ادوارد تورندایک در دهه 1920، ادامه دادند و توصیه به تمرکز بیشتر روی هوش اجتماعی کردند، یعنی توانایی جمع آوری دانش و اطلاعات راجع به جهانی اجتماعی، درک مردم و نشان دادن رفتار عاقلانه در ارتباطات اجتماعی.

همه چیز در کتاب هنر همه فن حریف شدن در احساسات مبتنی بر تحقیقات پنج دهه گذشته در خصوص انواع نقش هایی است که عواطف و احساسات در زندگی ما بازی می نمایند. احساسات در بالاترین سطح خود، از دیدگاه تکاملی، هدف و مقصودی بسیار کاربردی دارند. آن ها تضمین نماینده بقای ما هستند. باعث می شوندهوشیارتر شویم. اگر به آن ها نیاز نداشتیم وجود نداشتند.

در این جا به پنج حوزه اشاره می کنم که احساسات بیش از همه در آن ها اهمیت دارند، جنبه هایی از زندگی روزمره مان که بیشتر از همه تحت تأثیر عواطف و احساسات مان قرار می گیرند.

اول وضع عاطفی ما است که معین می نماید توجه مان را به کدام سو معطوف کنیم، چه چیزی را به یاد بیاوریم و چه چیزی را بیاموزیم.

دوم تصمیم گیری است: وقتی در چنگ احساسی قوی مثل خشم و ناراحتی و یا شادی و سرخوشی هستیم، درک متفاوتی از جهان داریم و تصمیم هایی که در آن لحظه می گیریم، خوب یا بد، تحت تأثیر قرار می گیرند.

سوم روابط اجتماعی مان است. حسی که داریم و این که چطور احساسات دیگران را تفسیر می کنیم، سیگنال هایی برای نزدیک شدن به دیگران یا اجتناب از ایشان، وابستگی به شخصی و یا فاصله گرفتن از او، پاداش دادن یا مجازات کردن می فرستد.

چهارم تأثیرات احساسات بر سلامتی مان است؛ احساسات مثبت و منفی باعث واکنش های فیزیولوژیکی متفاوتی در درون بدن و مغز ما شده و منجر به ترشح مواد شیمیایی در بدن می شوند که آن ها هم در جای خودشان بر سلامت جسمی و روانی ما اثر می گذارند.

حوزه پنجم مربوط به خلاقیت، کارآمدی و عملکرد است؛ برای دستیابی به اهداف بزرگ، گرفتن نمرات خوب و پیشرفت در همکاری های شغلی مان، باید از احساسات و عواطف مان به شکل ابزاری استفاده کنیم؛ که البته در اصل هم ابزار هستند یا می توانند باشند.