پارک های آمریکا: از تاریخچه و انواع تا حیات وحش و چالش های پیش رو - فروشگاه تکنولوژی

برای دریافت مشاوره و خدمات تخصصی گردشگری و سفر به سراسر دنیا با مجری مستقیم تورهای مسافرتی و گردشگری همراه باشید.

بنیان‌گذاران یک ایده: تاریخچه و فلسفه پارک‌های ملی آمریکا

مفهوم پارک ملی، آن‌گونه که امروز می‌شناسیم، محصول یک جرقه ناگهانی نبود، بلکه حاصل دهه‌ها تفکر، کنشگری و تقابل نیروهای ایدئالیستی و عمل‌گرایانه بود. این ایده در واکنش به توسعه بی‌رویه و نگرانی از نابودی میراث طبیعی و فرهنگی قاره آمریکا شکل گرفت.

ریشه‌های مفهومی و اولین پارک‌ها

ریشه این ایده را می‌توان به سال 1832 و به هنرمندی به نام جورج کاتلین نسبت داد. او در سفری به داکوتا، نگران تأثیرات گسترش مرزهای آمریکا به سمت غرب بر تمدن‌های بومیان آمریکا، حیات وحش و طبیعت بکر بود. این نگرانی، اولین بذرهای جنبش حفاظتی را در برابر تهدیدات توسعه کاشت. با این حال، اولین اقدام عملی دولت فدرال در سال 1864 با امضای «اعطای یوسیمیتی» (Yosemite Grant) توسط رئیس‌جمهور آبراهام لینکلن صورت گرفت. این اقدام برای اولین بار در تاریخ، زمینی را برای حفاظت و استفاده عمومی کنار گذاشت و زمینه را برای مفهوم پارک ملی فراهم کرد.

نقطه عطف اصلی در سال 1872 رخ داد، زمانی که کنگره منطقه شگفت‌انگیز یلواستون در سرزمین‌های وایومینگ و مونتانا را به عنوان «یک پارک عمومی یا مکان تفریح برای بهره‌مندی و لذت مردم» تعیین کرد. از آنجایی که هنوز دولت ایالتی برای مدیریت این منطقه وجود نداشت، یلواستون تحت نظارت مستقیم کنگره باقی ماند و به این ترتیب، اولین پارک ملی جهان متولد شد. در دهه‌های 1890 و اوایل 1900، پارک‌های دیگری مانند سکویا، کوه رینیر و کریتر لیک به پیروی از این الگو تأسیس شدند.

شکل‌گیری این سیستم اولیه صرفاً از یک انگیزه خالص ایدئالیستی برای حفاظت از طبیعت نشأت نمی‌گرفت. این جنبش یک موتور محرک دوگانه داشت: از یک سو، شور و اشتیاق رمانتیک و معنوی شخصیت‌هایی مانند جان میور برای حفاظت از طبیعت، و از سوی دیگر، منافع عمل‌گرایانه و تجاری شرکت‌های راه‌آهن غربی و سیاستمدارانی که پارک‌ها را به عنوان دارایی‌های اقتصادی برای جذب گردشگر می‌دیدند. شرکت‌های راه‌آهن برای بسیاری از پارک‌های اولیه لابی کرده و هتل‌های بزرگ و باشکوهی را در آن‌ها ساختند تا کسب‌وکار مسافربری خود را رونق بخشند. این ترکیب از ایدئالیسم و عمل‌گرایی، از همان ابتدا تنش ذاتی میان حفاظت و بهره‌برداری تجاری را در تار و پود سیستم پارک‌های ملی تنید.

پیشگامان: میور و روزولت

دو شخصیت بیش از هر کس دیگری در شکل‌دهی به این جنبش نقش داشتند: جان میور به عنوان نیروی فلسفی و تئودور روزولت به عنوان نیروی سیاسی.

جان میور، طبیعت‌گرای اسکاتلندی-آمریکایی، به درستی «پدر سیستم پارک ملی ما» لقب گرفته است. نوشته‌های پرشور و تأثیرگذار او در مجلات محبوبی مانند

Century Magazine، افکار عمومی و سیاستمداران را به حرکت واداشت. مقالات او مستقیماً به تأسیس پارک‌های ملی یوسیمیتی و سکویا در سال 1890 منجر شد. او در سال 1892، «باشگاه سیرا» (Sierra Club) را برای دفاع از این مناطق بکر تأسیس کرد و تا پایان عمرش رئیس آن باقی ماند.

تئودور روزولت، که اغلب از او به عنوان «رئیس‌جمهور حافظ محیط زیست» یاد می‌شود، این ایده‌ها را به سیاست‌های دولتی تبدیل کرد. در سال 1903، روزولت در سفری به یوسیمیتی، سه روز را با میور گذراند. این تجربه الهام‌بخش، پایه و اساس برنامه‌های نوآورانه حفاظتی روزولت را بنا نهاد. او در دوران ریاست‌جمهوری خود، حدود 230 میلیون هکتار از اراضی عمومی را تحت حفاظت قرار داد. روزولت با استفاده از اختیارات اجرایی خود و «قانون آثار باستانی» (Antiquities Act) مصوب 1906، 5 پارک ملی، 18 اثر ملی، 51 پناهگاه فدرال پرندگان و 150 جنگل ملی را تأسیس کرد.

شکل‌گیری و تکامل سازمان پارک‌های ملی (NPS)

تا سال 1916، وزارت کشور مسئولیت 14 پارک ملی و 21 اثر ملی را بر عهده داشت، اما هیچ سازمان واحدی برای مدیریت آن‌ها وجود نداشت. مدیریت این مناطق پراکنده و ناهماهنگ بود و در پارک‌هایی مانند یلواستون، ارتش ایالات متحده وظیفه حفاظت و مدیریت را بر عهده داشت.

برای حل این مشکل، کنگره در 25 اوت 1916 با تصویب «قانون ارگانیک» (Organic Act)، سازمان پارک‌های ملی (NPS) را تأسیس کرد تا مدیریتی منسجم برای این مناطق فراهم آورد. مأموریت اصلی این سازمان، حفاظت از منابع طبیعی و فرهنگی «بدون آسیب برای نسل‌های آینده» تعریف شد.

مأموریت NPS در طول زمان به طور قابل توجهی تکامل یافت. این تحول را نباید صرفاً گسترش وظایف، بلکه تحقق عمیق‌تر هدف اصلی آن دانست. در ابتدا، تمرکز بر پارک‌های بزرگ و دیدنی در غرب آمریکا بود. اما در سال 1933، یک سازماندهی مجدد بزرگ در دولت فرانکلین دی. روزولت، تمام پارک‌های نظامی (مانند گتیسبرگ) و آثار ملی تحت مدیریت سازمان جنگل‌داری را به NPS منتقل کرد. این اقدام، هویت NPS را از یک سازمان صرفاً طبیعت‌محور به یک نهاد حافظ فرهنگ و تاریخ نیز تغییر داد و حفاظت از تاریخ را به اندازه حفاظت از طبیعت مهم ساخت.

در دهه‌های اخیر، مأموریت NPS از مرزهای پارک‌ها نیز فراتر رفته و شامل کمک به جوامع محلی، حفاظت از میراث منطقه‌ای و ایجاد مشارکت در زمینه تفریحات در فضای باز شده است. امروزه، NPS نقش خود را در گسترش مزایای حفاظت از منابع در سراسر کشور و جهان می‌بیند. این تکامل نشان‌دهنده درک عمیق‌تری از این واقعیت است که حفاظت از منابع طبیعی و فرهنگی تنها به معنای محافظت از زمین‌های محصور در یک مرز نیست، بلکه به معنای پرورش یک اخلاق ملی حفاظتی است.

فراتر از یک نام: آشنایی با انواع پارک‌ها در ایالات متحده

سیستم پارک‌های آمریکا یک مجموعه پیچیده و چندلایه است. اصطلاح «پارک ملی» تنها یکی از عناوین متعدد در این سیستم گسترده است که هر یک هدف و سطح حفاظتی متفاوتی دارند. درک این تفاوت‌ها برای شناخت کامل این گنجینه ملی ضروری است.

سیستم پارک ملی (NPS): یک مجموعه متنوع

سیستم پارک ملی که توسط سازمان پارک‌های ملی (NPS)، یکی از ادارات زیرمجموعه وزارت کشور، مدیریت می‌شود، شامل بیش از 400 واحد با مساحتی بالغ بر 84 میلیون هکتار است. این واحدها دارای عناوین مختلفی هستند که هر کدام بر جنبه خاصی از میراث طبیعی یا فرهنگی تأکید دارند:

• پارک‌های ملی (National Parks) (63 واحد): این عنوان به مناطق وسیعی از زمین یا آب با منابع طبیعی متنوع اطلاق می‌شود که نیازمند بالاترین سطح حفاظت هستند. نمونه‌های برجسته آن یلواستون و گرند کنیون هستند.

• آثار ملی (National Monuments) (87 واحد): معمولاً کوچکتر از پارک‌های ملی هستند و برای حفاظت از حداقل یک منبع با اهمیت ملی، مانند ویرانه‌های آزتک یا برج شیاطین (Devils Tower)، ایجاد می‌شوند. این واحدها می‌توانند با اعلامیه ریاست‌جمهوری و تحت قانون آثار باستانی تأسیس شوند.

• مناطق حفاظت‌شده ملی (National Preserves) (19 واحد): شبیه به پارک‌های ملی هستند، اما اغلب فعالیت‌هایی مانند شکار یا بهره‌برداری محدود از منابع که در پارک‌های ملی ممنوع است، در آن‌ها مجاز است. بیگ سایپرس و موهاوی از این جمله‌اند.

• اماکن و پارک‌های تاریخی ملی (National Historic Sites/Parks): برای بزرگداشت افراد، رویدادها و فعالیت‌های مهم در تاریخ ملی، مانند محل تولد آبراهام لینکلن، حفاظت می‌شوند.

• میدان‌های نبرد و پارک‌های نظامی ملی (National Battlefields/Military Parks): مناطقی که با تاریخ نظامی آمریکا مرتبط هستند، مانند گتیسبرگ، را در بر می‌گیرند.

• سواحل ملی دریا و دریاچه (National Seashores & Lakeshores): خطوط ساحلی و جزایر را حفاظت کرده و فرصت‌های تفریحی مبتنی بر آب را فراهم می‌کنند.

• مناطق تفریحی ملی (National Recreation Areas) (18 واحد): اغلب در اطراف مخازن سدها قرار دارند و بر تفریحات، به ویژه فعالیت‌های آبی، تأکید دارند.

• عناوین دیگر: این سیستم شامل پارک‌وی‌ها (Parkways)، رودخانه‌ها، یادبودها و حتی مکان‌های منحصربه‌فردی مانند کاخ سفید نیز می‌شود.

این عناوین مختلف صرفاً نام‌گذاری نیستند، بلکه یک سیستم طبقه‌بندی شده از حفاظت و کاربری را نشان می‌دهند. این سیستم طیفی از ارزش‌های ملی را منعکس می‌کند که از حفاظت مطلق (مانند مناطق بکر در داخل پارک‌های ملی) تا بهره‌برداری مدیریت‌شده از منابع (مانند جنگل‌های ملی) را در بر می‌گیرد. این ساختار، یک چارچوب سیاستی است که توازن میان تقاضاهای رقیب برای استفاده از اراضی عمومی را برقرار می‌کند.

فراتر از NPS: دیگر اراضی عمومی

علاوه بر سیستم پارک ملی، انواع دیگری از اراضی عمومی با اهداف و مدیریت متفاوت وجود دارند:

• جنگل‌های ملی (National Forests): این مناطق اساساً با پارک‌های ملی تفاوت دارند. آن‌ها توسط سازمان جنگل‌داری ایالات متحده (USFS) و زیر نظر وزارت کشاورزی اداره می‌شوند. مأموریت آن‌ها «استفاده چندمنظوره» است که علاوه بر حفاظت و تفریح، شامل فعالیت‌های تجاری مانند چوب‌بری، چرای دام و معدن‌کاری نیز می‌شود.

• پارک‌های ایالتی (State Parks): این پارک‌ها توسط دولت‌های ایالتی اداره می‌شوند و مناطقی با اهمیت در سطح ایالت را حفاظت می‌کنند. بودجه و مدیریت آن‌ها در سطح ایالتی انجام می‌شود.

• پارک‌های محلی و شهری (Local & Urban Parks): انواع دیگری از پارک‌ها مانند پارک‌های محله‌ای، شهری و خطی در سطح شهرداری‌ها مدیریت شده و به جوامع محلی خدمت می‌کنند.

جواهرات تاج آمریکا: سفری به مشهورترین پارک‌های ملی

پارک‌های ملی آمریکا فقط مناظر زیبا نیستند؛ آن‌ها صحنه‌های زنده‌ای هستند که داستان‌های زمین‌شناسی سیاره ما را روایت می‌کنند. هر یک از این پارک‌های نمادین، فصلی از تاریخ زمین را به نمایش می‌گذارند و نشان می‌دهند که چگونه نیروهای بنیادی طبیعت، مناظری را خلق کرده‌اند که امروزه ما را شگفت‌زده می‌کنند.

پارک ملی یلواستون (وایومینگ، مونتانا، آیداهو)

یلواستون، اولین پارک ملی آمریکا و یک میراث جهانی یونسکو، بر فراز یک ابرآتشفشان خفته قرار دارد. این موقعیت زمین‌شناسی منحصربه‌فرد، سیستم آب‌گرمایی مشهور آن را تغذیه می‌کند. این پارک بیش از 10,000 پدیده آب‌گرمایی را در خود جای داده که بیش از نیمی از کل پدیده‌های جهان است. از این تعداد، بیش از 500 مورد آبفشان (گایزر) هستند. آبفشان «اولد فیتفول» (Old Faithful)، چشمه آب‌گرم «گرند پریزماتیک» (Grand Prismatic Spring) با رنگ‌های خیره‌کننده که توسط موجودات گرما‌دوست ایجاد شده، و تراس‌های تراورتنی ماموت (Mammoth Hot Springs)، تنها بخشی از شگفتی‌های این پارک هستند. یلواستون همچنین پناهگاه بزرگترین گله بوفالوی آمریکا، خرس‌های گریزلی و گرگ‌ها است.

پارک ملی گرند کنیون (آریزونا)

گرند کنیون، یکی دیگر از میراث‌های جهانی یونسکو، یکی از بزرگترین نمایش‌های زمین‌شناسی در حال تکامل بر روی زمین است. این دره عظیم با طول 446 کیلومتر، عرض تا 29 کیلومتر و عمق بیش از 1.5 کیلومتر، طی میلیون‌ها سال توسط رودخانه کلرادو حفر شده است. لایه‌های افقی صخره‌ها، تاریخ زمین‌شناسی نزدیک به 2 میلیارد سال را به نمایش می‌گذارند. یکی از ویژگی‌های برجسته آن، «ناپیوستگی بزرگ» (Great Unconformity) است؛ یک شکاف یک میلیارد ساله در تاریخچه سنگی که زمین‌شناسان را به چالش کشیده است. صخره‌های این دره قدیمی‌تر از دایناسورها هستند، به همین دلیل هیچ فسیل دایناسوری در آن یافت نمی‌شود، اما فسیل‌های دریایی و زمینی دیگر به وفور وجود دارند. این تغییرات ارتفاعی شدید، پنج منطقه زیستی متمایز را از بیابان خشک در کنار رودخانه تا جنگل‌های مخروطی مرطوب در لبه شمالی ایجاد کرده است. این تنوع زیستگاهی، از تنوع زیستی عظیمی، از جمله گونه‌های نادری مانند کرکس کالیفرنیا و مار زنگی صورتی گرند کنیون، پشتیبانی می‌کند.

پارک ملی یوسیمیتی (کالیفرنیا)

یوسیمیتی، که در فهرست میراث جهانی یونسکو نیز قرار دارد، به خاطر صخره‌های گرانیتی سر به فلک کشیده، آبشارهای بلند و درختان سکویای غول‌پیکر شهرت جهانی دارد. منظره این پارک، محصول فرسایش یخچالی بر روی سنگ‌های گرانیتی عظیم رشته‌کوه سیرا نوادا است. این فرآیند، دره U شکل یوسیمیتی، صخره‌های یکپارچه نمادینی مانند «ال کاپیتان» و «هاف دوم»، و آبشارهای بلندی مانند آبشار یوسیمیتی را خلق کرده است. این پارک همچنین محل سه بیشه از درختان سکویای غول‌پیکر است که از قدیمی‌ترین و بزرگترین موجودات زنده روی زمین هستند. علاوه بر این، یوسیمیتی زادگاه سبک معماری روستایی سازمان پارک‌های ملی و یک مرکز جهانی برای تاریخ صخره‌نوردی دیواره‌های بزرگ است.

پارک ملی زایان (یوتا)

پارک ملی زایان در محل تلاقی سه اکوسیستم متمایز کلرادو پلاتو، گریت بیسین و صحرای موهاوی قرار گرفته که منجر به تنوع زیستی غیرمعمولی شده است. این پارک به خاطر صخره‌های ماسه‌سنگ ناوایو (Navajo Sandstone) با رنگ‌های قرمز و قهوه‌ای، دره‌های عمیق و تنگه‌های باریک (Slot Canyons) مشهور است. دره 24 کیلومتری زایان، تنگه «The Narrows» (با عرض تنها 6 متر و ارتفاع دیواره‌های 610 متری) و مسیر پیاده‌روی نفس‌گیر «Angel's Landing» از ویژگی‌های برجسته آن هستند. رودخانه ویرجین (Virgin River) که این دره را حفر کرده، یکی از پرشیب‌ترین گرادیان‌ها را در آمریکای شمالی دارد که نیروی فرسایشی قدرتمندی به آن بخشیده است.

پارک ملی آکادیا (مین)

آکادیا از این جهت منحصربه‌فرد است که در چندین جزیره و یک شبه‌جزیره در سواحل اقیانوس اطلس واقع شده است. این پارک شامل کوه کادیلاک، بلندترین کوه در ساحل اقیانوس اطلس ایالات متحده است که در ماه‌های خاصی از سال، اولین مکانی است که طلوع خورشید در آمریکا از آنجا دیده می‌شود. خط ساحلی ناهموار با گرانیت صورتی، جاده‌های تاریخی کالسکه که توسط جان دی. راکفلر جونیور ساخته شده، پدیده «Thunder Hole» (حفره‌ای که امواج در آن صدای رعدآسا ایجاد می‌کنند) و «Somes Sound»، تنها آبدره (Fjard) در ساحل شرقی آمریکا، از دیگر ویژگی‌های این پارک هستند.

پارک ملی اورگلیدز (فلوریدا)

اورگلیدز، یک میراث جهانی، ذخیره‌گاه زیست‌کره و تالاب با اهمیت بین‌المللی است. این اکوسیستم منحصربه‌فرد، نه یک باتلاق، بلکه یک «رودخانه از علف» توصیف شده است؛ یک رودخانه بسیار کند که به سمت دریا جریان دارد. این پارک دارای بزرگترین اکوسیستم حرا (مانگرو) در نیمکره غربی و بزرگترین دشت پیوسته از علف اره‌ای (Sawgrass) در آمریکای شمالی است. اورگلیدز پناهگاه حیاتی برای پرندگان و خزندگان متعدد و گونه‌های در معرض خطری مانند گاو دریایی (Manatee) و پلنگ فلوریدا است.

تنوع زیستی عظیم این پارک‌ها نتیجه مستقیم توپوگرافی چشمگیر و متنوع آنهاست. یک مایل ارتفاع عمودی در گرند کنیون، پنج منطقه زیستی مجزا را در یک منطقه جغرافیایی کوچک ایجاد می‌کند. 11,000 فوت گرادیان عمودی در یوسیمیتی نیز از پنج منطقه پوشش گیاهی پشتیبانی می‌کند. این رابطه علت و معلولی قدرتمند نشان می‌دهد که زمین‌شناسی افراطی، خرداقلیم‌های متنوعی ایجاد می‌کند که به نوبه خود، تنوع زیستی استثنایی را پرورش می‌دهند.

پناهگاه حیات: تنوع زیستی و حفاظت از گونه‌های نمادین

پارک‌های ملی آمریکا تنها مناظر طبیعی نیستند؛ آن‌ها پناهگاه‌های حیاتی برای تنوع زیستی و آزمایشگاه‌های فعالی برای احیای اکولوژیکی هستند. این مناطق حفاظت‌شده، نقش کلیدی در بازگرداندن برخی از نمادین‌ترین گونه‌های حیات وحش آمریکا از آستانه انقراض ایفا کرده‌اند.

مخزنی از تنوع زیستی

به طور متوسط، هر پارک ملی در ایالات متحده پناهگاه 415 گونه حیات وحش است. برخی از پارک‌ها از نظر تنوع زیستی استثنایی هستند: پارک ملی کوه‌های بزرگ اسموکی (Great Smoky Mountains) با 2,278 گونه گیاهی و 620 گونه جانوری، متنوع‌ترین پارک از نظر زیستی محسوب می‌شود. پارک ملی بیسکین (Biscayne) با 1,002 گونه حیات وحش (که بیشتر آن‌ها ماهی هستند) بیشترین تعداد گونه‌های جانوری را دارد و پارک ملی ردوود (Redwood) بیشترین تعداد گونه‌های پستاندار را در خود جای داده است.

حیات وحش نمادین آمریکا

پارک‌ها با گونه‌های خاصی از حیات وحش شناخته می‌شوند که به نمادهای طبیعت آمریکا تبدیل شده‌اند:

• بوفالوی آمریکایی (Bison): نمادین‌ترین پستاندار آمریکا که از نزدیک به انقراض نجات یافت. گله‌های بزرگ آن در پارک‌های ملی یلواستون و ویند کیو (Wind Cave) یافت می‌شوند.

• خرس گریزلی (Grizzly Bear): نماد غرب وحشی آمریکا که در پارک‌های یلواستون، گرند تتون و گلیشر زندگی می‌کند.

• گوزن شمالی (Elk): که به خاطر صدای «شیپور زدن» در فصل جفت‌گیری معروف است، گله‌های بزرگی از آن در پارک‌های یلواستون و گرند تتون مهاجرت می‌کنند.

• عقاب سرسفید (Bald Eagle): نماد ملی آمریکا که به لطف تلاش‌های حفاظتی از خطر انقراض نجات یافت و اکنون در سراسر ایالات متحده یافت می‌شود.

• کرکس کالیفرنیا (California Condor): یکی از گونه‌های در معرض خطر انقراض که در حال بازگشت به طبیعت است و در پارک‌های ملی گرند کنیون و زایان دیده می‌شود.

حفاظت در عمل: داستان‌های موفقیت‌آمیز

«قانون گونه‌های در معرض خطر» (ESA) مصوب 1973، ابزاری قدرتمند برای جلوگیری از انقراض بوده است. برنامه گونه‌های در معرض خطر NPS برای حفاظت از این گونه‌ها تلاش می‌کند. پارک‌ها به جای اینکه صرفاً حافظان منفعل باشند، به آزمایشگاه‌های فعال برای احیای اکولوژیکی تبدیل شده‌اند. این نقش، تغییری بنیادین از «حفاظت» صرف به «احیای» فعالانه را نشان می‌دهد.

• گرگ‌های خاکستری در یلواستون: پس از ریشه‌کن شدن کامل تا دهه 1920، گرگ‌ها در اواسط دهه 1990 با موفقیت به یلواستون بازگردانده شدند. این اقدام نه تنها برای خود گرگ‌ها یک موفقیت بود، بلکه به عنوان یک گونه کلیدی (Keystone Species)، بازگشت آن‌ها تأثیرات مثبت زنجیره‌ای بر کل اکوسیستم، از جمله کنترل جمعیت گوزن‌ها و احیای پوشش گیاهی کنار رودخانه‌ها، داشت.

• راسوهای پاسیاه در بدلندز (Badlands): این گونه که زمانی نادرترین پستاندار جهان محسوب می‌شد، به 18 عدد در طبیعت رسیده بود. این 18 حیوان در یک برنامه پرورش در اسارت قرار گرفتند و با موفقیت در پارک‌های ملی بدلندز و ویند کیو رهاسازی شدند. اکنون حدود هزار عدد از آن‌ها در طبیعت زندگی می‌کنند.

• عقاب‌های سرسفید در جزایر چنل (Channel Islands): این عقاب‌ها تا دهه 1950 به دلیل سم DDT از این جزایر ناپدید شده بودند. بین سال‌های 2002 تا 2006، 61 جوجه عقاب به این پارک معرفی شدند. امروزه بیش از 40 عقاب، از جمله چندین جفت مولد، در این پارک زندگی می‌کنند.

در مواجهه با تغییرات اقلیمی، رویکرد سنتی حفاظت که هدف آن حفظ پارک‌ها در یک وضعیت ثابت و تاریخی است، دیگر ممکن نیست. NPS در حال اتخاذ یک چارچوب عمل‌گرایانه‌تر به نام «مقاومت-پذیرش-هدایت» (Resist-Accept-Direct) است. این رویکرد، یک تغییر عمیق در فلسفه حفاظت را نشان می‌دهد. به عنوان مثال، در پارک ملی ایندیانا دونز (Indiana Dunes)، مدیران «پذیرفته‌اند» که پروانه نادر کارنر آبی (Karner Blue) به دلیل گرمایش از پارک حذف شده است، زیرا مقاومت در برابر این تغییر بی‌فایده بود. در مقابل، در پارک ملی گلیشر، کارکنان با انتقال ماهی قزل‌آلای سرگاوی (Bull Trout) به آب‌های سردتر و مرتفع‌تر، به طور فعال در حال «هدایت» تغییرات برای نجات این گونه هستند. این چارچوب جدید نشان می‌دهد که فلسفه حفاظت مجبور به سازگاری با دنیایی در حال تغییر سریع است.

میراثی زنده: تاریخ، فرهنگ و تفریح در گستره پارک‌ها

پارک‌های ملی آمریکا تنها گنجینه‌های طبیعی نیستند، بلکه موزه‌های زنده‌ای از تاریخ، فرهنگ و میراث انسانی این کشور هستند. با این حال، این میراث داستانی پیچیده و گاه دردناک دارد که درک آن برای شناخت کامل ارزش این مکان‌ها ضروری است.

حفاظت از تاریخ ملی

بیش از نیمی از واحدهای سیستم پارک ملی برای اهمیت تاریخی خود، و نه فقط زیبایی طبیعی، حفاظت می‌شوند. این مکان‌ها طیف وسیعی از تاریخ آمریکا را پوشش می‌دهند، از سایت‌های باستان‌شناسی ماقبل تاریخ مانند مسا ورده (Mesa Verde) گرفته تا مکان‌هایی که یادآور رویدادهای کلیدی مانند پایان جنگ داخلی در دادگاه آپوماتوکس (Appomattox Court House) هستند.

حقیقت ناخوشایند: مردمان بومی و پارک‌ها

ایده آمریکایی «طبیعت بکر و دست‌نخورده» که سنگ بنای هویت پارک‌های ملی است، کشف نشد، بلکه از طریق حذف فیزیکی و تاریخی مردمان بومی خلق شد. تمام پارک‌های ملی بر روی سرزمین‌های سنتی بومیان آمریکا قرار دارند. برای ایجاد این «طبیعت خالی از سکنه» در پارک‌هایی مانند یلواستون و گلیشر، مردمان بومی به زور از سرزمین‌های اجدادی خود رانده شدند. پس از این جابجایی‌ها، یک کمپین هماهنگ برای پاک کردن تاریخ و حضور بومیان از روایت رسمی پارک‌ها آغاز شد. این مفهوم «طبیعت بکر» هزاران سال سکونت، شکار، کشاورزی و مدیریت این سرزمین‌ها توسط انسان‌ها را نادیده گرفت. این بازنگری در تاریخ، داستان قهرمانانه حفاظت را به روایتی بسیار پیچیده‌تر و از نظر اخلاقی مبهم‌تر از سلب مالکیت تبدیل می‌کند.

حرکتی به سوی مدیریت مشترک

در سال‌های اخیر، یک تغییر بنیادین و تحول‌آفرین در فرهنگ و سیاست NPS در قبال قبایل بومی رخ داده است. انتصابات تاریخی دب هالند (از قبیله لاگونا پوئبلو) به عنوان وزیر کشور و چاک سامز (از قبایل کایوس و والا والا) به عنوان اولین مدیر بومی NPS، نماد این تغییر است.

تا سال 2024، بیش از 250 توافق‌نامه مدیریت مشترک بین NPS و ملت‌های قبیله‌ای برای مدیریت مشارکتی منابع و حفاظت از اماکن فرهنگی منعقد شده است. این روند، فراتر از یک استراتژی مدیریتی جدید، نوعی عدالت ترمیمی است. این یک تغییر اساسی از نگاه به قبایل به عنوان آثار تاریخی یا ذی‌نفعان، به سوی به رسمیت شناختن آن‌ها به عنوان شرکای مستقل با دانش و حقوق اجدادی عمیق است. اثر ملی برز ایرز (Bears Ears) نمونه بارز این همکاری است، جایی که یک برنامه مدیریتی با مشارکت پنج قبیله در حال تدوین است. این رویکرد جدید، به جای حذف، به دنبال ادغام دانش بومی در مدیریت اصلی پارک‌ها است و چرخه‌ای صد ساله از طرد را معکوس می‌کند.

جهانی از تفریحات

سازمان پارک‌های ملی برای بیش از 300 میلیون بازدیدکننده سالانه خود، طیف گسترده‌ای از فرصت‌های تفریحی را فراهم می‌کند. فعالیت‌های سنتی مانند پیاده‌روی، کمپینگ، ماهیگیری، تماشای حیات وحش، قایق‌رانی و ورزش‌های زمستانی بسیار محبوب هستند. علاوه بر این، فعالیت‌های نوظهوری مانند پدل‌بوردینگ، ژئوکشینگ و دوچرخه‌های الکتریکی نیز به صورت محدود در برخی پارک‌ها مجاز هستند. برنامه‌های آموزشی و فرهنگی مانند گفتگو با رنجرها، نمایش‌های تاریخ زنده و برنامه «رنجر جوان» (Junior Ranger Program) نیز تجربیات بازدیدکنندگان را غنی‌تر می‌کنند.

چالش‌های قرن بیست و یکم: آینده پارک‌ها در بوته آزمایش

پارک‌های ملی آمریکا در قرن بیست و یکم با مجموعه‌ای از چالش‌های بی‌سابقه روبرو هستند که موجودیت آن‌ها را تهدید می‌کند. این چالش‌ها به صورت مجزا عمل نمی‌کنند، بلکه یک چرخه معیوب و خودتقویت‌کننده از بحران‌های درهم‌تنیده را تشکیل می‌دههند که نیازمند راه‌حل‌های نوآورانه و تعهدی دوباره است.

تغییرات اقلیمی: یک تهدید وجودی

پارک‌های ملی با سرعتی نامتناسب در مقایسه با سایر نقاط ایالات متحده در حال گرم شدن هستند. این گرمایش تأثیرات ملموس و ویرانگری دارد:

• ذوب شدن یخ‌ها: یخچال‌های طبیعی در پارک ملی گلیشر به سرعت در حال عقب‌نشینی هستند. بزرگترین یخچال‌های این پارک از سال 1850 تاکنون 75% از حجم خود را از دست داده‌اند.

• افزایش آتش‌سوزی‌های جنگلی: شرایط گرم‌تر و خشک‌تر منجر به آتش‌سوزی‌های بزرگ‌تر و شدیدتر می‌شود. آتش‌سوزی Dome در سال 2020 بیش از یک میلیون درخت جاشوا را در منطقه حفاظت‌شده ملی موهاوی از بین برد و آتش‌سوزی‌های اخیر در پارک‌های ملی سکویا و کینگز کنیون نزدیک به 20% از کل درختان سکویای غول‌پیکر را نابود کردند.

• رویدادهای شدید آب و هوایی: سیل بی‌سابقه سال 2022 در یلواستون خسارات فاجعه‌باری به جاده‌ها و زیرساخت‌ها وارد کرد. بالا آمدن سطح آب دریاها و طوفان‌های شدید، پارک‌های ساحلی و بناهای تاریخی مانند فورت سامتر را تهدید می‌کند.

• تغییر اکوسیستم‌ها: گونه‌های جانوری برای فرار از گرما به ارتفاعات بالاتر کوچ می‌کنند و گونه‌های نمادینی مانند درخت جاشوا ممکن است از پارکی که به نام آن‌ها نامگذاری شده، ناپدید شوند.

NPS برای مقابله با این بحران، یک استراتژی جامع مبتنی بر چهار ستون را دنبال می‌کند: درک (علم و نظارت)، انطباق (استفاده از چارچوب‌هایی مانند مقاومت-پذیرش-هدایت)، کاهش (کاهش ردپای کربن خود NPS) و ارتباط (آموزش و اطلاع‌رسانی).

گردشگری بیش از حد: پارادوکس محبوبیت

رشد سریع بازدیدکنندگان در برخی پارک‌های محبوب، منجر به ازدحام شدید در جاده‌ها و مسیرهای پیاده‌روی شده که هم به منابع طبیعی آسیب می‌رساند و هم تجربه بازدیدکنندگان را خدشه‌دار می‌کند. این فشار به جوامع دروازه‌ای اطراف پارک‌ها نیز سرایت کرده و زیرساخت‌های محلی را تحت فشار قرار می‌دهد. برای مدیریت این مشکل، پارک‌هایی مانند یلواستون در حال اجرای استراتژی‌های مدیریت بازدیدکنندگان هستند که شامل نظارت بر تأثیرات و اجرای برنامه‌های آزمایشی مانند سیستم‌های ورود زمان‌بندی‌شده، سیستم‌های رزرو برای کمپینگ‌ها و شاتل‌های خودکار است.

بحران بودجه و نگهداری

NPS از کمبود بودجه مزمن و کمبود نیروی انسانی رنج می‌برد. از سال 2010، تعداد کارکنان پارک‌ها 16 تا 20 درصد کاهش یافته، در حالی که تعداد بازدیدکنندگان 16 تا 17 درصد افزایش داشته است. این وضعیت منجر به انباشت عظیم تعمیرات معوقه شده که تا سال مالی 2023-2024 به

23 میلیارد دلار رسیده است. این مبلغ شامل جاده‌های در حال فروپاشی، سیستم‌های آب فرسوده و ساختمان‌های تاریخی در حال تخریب است.

برای مقابله با این بحران، کنگره در سال 2020 «قانون بزرگ فضای باز آمریکا» (GAOA) را تصویب کرد. این قانون که یک راه‌حل دوحزبی بزرگ بود، تا 1.3 میلیارد دلار در سال برای پنج سال (2021-2025) برای رسیدگی به این تعمیرات معوقه فراهم می‌کند. با این حال، این قانون یک راه‌حل موقتی و نه یک درمان سیستمی است. GAOA به عنوان یک «پیش‌پرداخت» برای یک مشکل بسیار بزرگتر و مداوم تلقی می‌شود. این قانون مشکل اصلی، یعنی کمبود بودجه سالانه برای عملیات جاری و نگهداری پیشگیرانه را حل نمی‌کند. بدون اصلاح فرآیند تخصیص بودجه سالانه، پس از پایان بودجه GAOA در سال 2025، احتمالاً انباشت تعمیرات معوقه دوباره شروع به رشد خواهد کرد.

این سه بحران-تغییرات اقلیمی، گردشگری بیش از حد و کمبود بودجه-به طور جدایی‌ناپذیر به هم مرتبط هستند. تغییرات اقلیمی باعث رویدادهای شدیدتری مانند سیل و آتش‌سوزی می‌شود که به شدت حجم تعمیرات معوقه را افزایش می‌دهد. گردشگری بیش از حد، فشار عظیمی بر زیرساخت‌های در حال فرسودگی وارد می‌کند که بودجه کافی برای تعمیر آن‌ها وجود ندارد. کمبود بودجه و کارکنان نیز مدیریت جمعیت و انطباق زیرساخت‌ها با شرایط اقلیمی جدید را غیرممکن می‌سازد. مقابله با هر یک از این مسائل به تنهایی محکوم به شکست است؛ آن‌ها باید به عنوان یک بحران واحد و درهم‌تنیده مورد توجه قرار گیرند.

موتور اقتصادی طبیعت: تأثیر پارک‌ها بر اقتصاد محلی و ملی

پارک‌های ملی آمریکا علاوه بر ارزش‌های زیست‌محیطی و فرهنگی، موتورهای اقتصادی قدرتمندی هستند که به طور قابل توجهی به اقتصادهای محلی و ملی کمک می‌کنند. داده‌های اقتصادی، یک استدلال عمل‌گرایانه و قوی برای سرمایه‌گذاری در حفاظت از این مناطق ارائه می‌دهند که می‌تواند برای کسانی که تحت تأثیر استدلال‌های اکولوژیکی یا معنوی قرار نمی‌گیرند نیز جذاب باشد.

ارقام کلیدی (داده‌های سال 2023)

بر اساس گزارش‌های رسمی، در سال 2023، 325.5 میلیون بازدیدکننده از پارک‌های ملی، رکورد 55.6 میلیارد دلار خروجی اقتصادی برای اقتصاد ایالات متحده ایجاد کردند. این فعالیت اقتصادی از

415,400 شغل در جوامع دروازه‌ای و سراسر کشور پشتیبانی کرد. هزینه‌کرد مستقیم بازدیدکنندگان در جوامعی که در فاصله 60 مایلی پارک‌ها قرار دارند، به

26.4 میلیارد دلار رسید.

مقصد هزینه‌ها و اثرات زنجیره‌ای

بیشترین بخش از هزینه‌های بازدیدکنندگان به اقامت (9.9 میلیارد دلار یا 37.5%) اختصاص دارد و پس از آن رستوران‌ها (5.15 میلیارد دلار)، بنزین و تفریحات قرار دارند. در میان پارک‌ها، پارک ملی کوه‌های بزرگ اسموکی با 2.2 میلیارد دلار بیشترین درآمدزایی را داشته و پس از آن منطقه تفریحی ملی گلدن گیت (1.5 میلیارد دلار) و پارک‌وی بلو ریج (1.4 میلیارد دلار) قرار دارند.

تأثیر اقتصادی پارک‌ها فراتر از هزینه‌کرد مستقیم است. بیش از نیمی از ارزش افزوده به تولید ناخالص داخلی محلی ناشی از اثرات ثانویه است؛ یعنی زمانی که کارکنان کسب‌وکارهای مرتبط با گردشگری، دستمزد خود را در همان جوامع محلی خرج می‌کنند و به این ترتیب، تأثیر اولیه را تقویت می‌کنند. این امر نشان می‌دهد که پارک‌ها لنگرهای اقتصادی حیاتی برای بسیاری از جوامع روستایی هستند و اغلب محرک اصلی اقتصاد محلی محسوب می‌شوند. این داده‌های اقتصادی، بحث در مورد بودجه پارک‌ها را از یک موضوع صرفاً حفاظتی به یک بحث اقتصادی تبدیل می‌کند و نشان می‌دهد که سرمایه‌گذاری در پارک‌ها، سرمایه‌گذاری در پایداری اقتصادی جوامع محلی است.

نتیجه‌گیری

سیستم پارک‌های ملی آمریکا، که از یک ایده منحصربه‌فرد دموکراتیک برای حفاظت از طبیعت برای همگان سرچشمه گرفته، به یک سیستم پیچیده و جهانی تبدیل شده است. این پارک‌ها گنجینه‌های چندوجهی هستند: شگفتی‌های زمین‌شناسی، پناهگاه‌های تنوع زیستی، موزه‌های تاریخ زنده، زمین‌های بازی برای تفریح و موتورهای قدرتمند اقتصادی.

در قلب این سیستم، مأموریت دوگانه و همیشگی سازمان پارک‌های ملی برای حفاظت و در عین حال فراهم آوردن امکان بهره‌مندی عمومی قرار دارد. چالش‌های قرن بیست و یکم-تغییرات اقلیمی، گردشگری بیش از حد و کمبود بودجه مزمن-این توازن ظریف را به نقطه شکست رسانده‌اند. آینده این پارک‌ها به مدیریت نوآورانه، راه‌حل‌های سیستمی برای بحران‌های درهم‌تنیده و تعهدی مجدد از سوی مردم و سیاست‌گذاران بستگی دارد. حفاظت از این سرزمین‌های ارزشمند یک مسئولیت مداوم است که برای تحقق وعده داده شده در سال 1916، یعنی «بهره‌مندی، آموزش و الهام‌بخشی برای این نسل و نسل‌های آینده»، حیاتی است.