دیجیتال دیتاکس چیست و چطور می توانیم از آن استفاده کنیم؟ - فروشگاه تکنولوژی

دیجیتال دیتاکس چیست؟

همان طور که استفاده از رژیم غذایی دیتاکس برای افراد سالم هم مفید است و حس شادابی و نشاط را برای آن ها به ارمغان می آورد، دیجیتال دیتاکس هم برای همه افراد توصیه می گردد. دیجیتال دیتاکس یا سم زدایی دیجیتال به دوره ای گفته می گردد که در آن بازه زمانی از وسایل و دستگاه های فنی مثل تلفن هوشمند، تلویزیون، کامپیوتر و تبلت به میزان محدود یا اصلا استفاده نمی گردد. سم زدایی دیجیتال را حتی می توان به محدودیت استفاده از شبکه های اجتماعی و یا خودداری در استفاده از آن ها نامید.

دیتاکس یا سم زدایی دیجیتال را می توان راهی امن و ساده برای افزایش تمرکز بر مراودات اجتماعی در زندگی واقعی و بدون نگرانی از بی توجهی به شبکه های اجتماعی و فضای مجازی، تلقی کرد. زیرا در دوره دیجیتال دیتاکس یا استفاده نکردن از دستگاه های تکنولوژی و شبکه های اجتماعی که به صورت موقت صورت می گیرد، افراد می توانند بر استرس ناشی از اتصال مداوم به دستگاه های ارتباط مجازی و اینترنت، کنترل بیشتری داشته باشند و سطح استرس خود را به میزان قابل توجهی کاهش دهند.

• چطور می توان وابستگی به موبایل را کاهش داد؟

دلایل استفاده از دیجیتال دیتاکس

طبق مطالعات اجرا شده، برای بسیاری از افراد رخ داده است که ارتباط داشتن و غرق شدن در فضای دیجیتال بخش مهمی از زندگی آن ها روزمره شده است.

در این تحقیقات نشان داده شده است که بسیاری از بزرگسالان حدود 11 ساعت از زمان روزانه خود را صرف گوش دادن به موزیک، تماشای فیلم، حضور در شبکه های اجتماعی و تعامل در رسانه ها می نمایند.

اگر شما هم به استفاده از این زمان برای انجام کارهای مفیدتری علاقمند هستید، احتیاج است تا برای مدتی دستگاه های دیجیتال خود را رها کنید و بدون دخالت تلفن همراه و سایر دستگاه های ارتباطی، از زمان خود در زندگی واقعی لذت ببرید.

طبق نسخه پنجم نتایج راهنمای تشخیصی و آماری اختلال های روانی (DSM-5)، اعتیاد به فناوری به عنوان یکی از انواع اعتیادهای رفتاری به رسمیت شناخته می گردد که حتی می تواند به بروز مسائل جسمی، روانی و اجتماعی هم منجر گردد.

استفاده مداوم از دستگاه های دیجیتال و فنی می تواند عامل اصلی وجود استرس در افراد باشد و بسیاری از بزرگسالان عامل اصلی استرس خود را استفاده بیش از حد از وسایل ارتباط دیجیتال می دانند؛ چون مدام و گاهی به صورت ناخودآگاه به آنالیز ایمیل ها، متن ها، پیغام ها، شبکه های اجتماعی و… می پردازند که این عامل ممکن است در آینده باعث افزایش فشار روانی گردد.

استفاده از دستگاه های دیجیتال قبل از خواب، بر کیفیت و کمیت خواب تأثیر منفی دارد. همچنین طبق پژوهش پزشکان این تأثیر مخرب در طی زمان اثرات سوئی در خلق و خوی افراد می گذارد.

اتصال مداوم به دستگاه های دیجیتال می تواند تعادل کار و زندگی را بر هم بزند. استفاده مدام از اینترنت و تلفن همراه باعث می گردد در تعطیلات و یا زمانی که سرکار هستید نتوانید در برابر وسوسه آنالیز شبکه های اجتماعی، ایمیل ها، آنالیز پیغام ها و… مقاومت کنید و بر رضایت شغلی، استرس شغلی، احساس فشار کار زیاد و… تأثیرگذار باشد.

این ها بخشی از دلایل اصلی استفاده از دوره دیجیتال دیتاکس است زیرا سم زدایی دیجیتال به شما یاری می نماید بتوانید بین زندگی بدون استرس و احساس رضایت درونی و استفاده از دستگاه های فنی و دیجیتال تعادل برقرار کنید.

راهنمای کاربردی و آسان سم زدایی دیجیتال

در دنیایی که راه های پیوند ما با فضای دیجیتال بسیار زیاد و در دسترس است، انتخاب روش هایی برای کنترل زندگی و سلامت روان و ذهن ما بسیار مهم است. با استفاده از گام های معرفی شده در زیر می توانید اولین اقدامات مؤثر در آغاز دوره دیجیتال دیتاکس را آغاز کنید.

1. اعلانات (نوتیفیکیشن) گوشی را خاموش کنید

درست که اطلاع از اخبار و اتفاقات به روز، دریافت سریع پیغام دوستان و… می تواند جذاب و مفید باشد، اما همین امر می تواند یکی از عوامل مهم حواس پرتی باشد. می توانید از دوستان نزدیک، همکاران و خانواده خود بخواهید که در صورت وجود کار اضطراری فقط از یک راه ارتباطی با شما در تماس باشند. در این صورت می توانید نوتیفیکیشن تمام برنامه هایی که بدون آن ها می توانید زندگی کنید را خاموش کنید.

2. تم گوشی خود را سیاه و سفید کنید

امروزه با پیشرفت تکنولوژی، دستگاه های هوشمند تم رنگی و چشم نوازی دارند که در هر بار استفاده از گوشی، باعث جذب شما می شوند و ناخودآگاه ممکن است زمان زیادی را در آنها سپری کنید. تلفن های هوشمند قابلیت تغییر تنظیمات را دارند و می توانید کل گوشی همراه خود را به رنگ خاکستری دربیاورید.

3. استفاده نکردن از تلفن همراه در وعده های غذا

سعی کنید به هیچ عنوان تلفن همراه خود را نزدیک میز غذای خود قرار ندهید. درست است که شاید در طی صرف غذا از آن استفاده نکنید، اما مغز شما به طور ناخودآگاه منتظر آن است که صفحه آن روشن گردد و باعث می گردد به صورت کامل در جمع حضور نداشته باشید و این موضوع بر کیفیت تعاملات شما تأثیر منفی دارد.

خانم الیزابت لاموت (مددکار اجتماعی بالینی) در این باره می گوید: هرچه انرژی بیشتری به سمت دستگاه های دیجیتال خود راهنمایی کنیم، انرژی کمتری به سمت هر کسی که در دنیای واقعی نزدیک ما است، راهنمایی می کنیم.

4. ساعات بدون فناوری برای خود معین کنید

بسیاری از ما وقتی تلفن همراه خود یا دستگاه دیجیتال پر مصرف خود مثل لپتاپ، تبلت، تلویزبون یا… را درکنار خود نداریم احساس ناامنی می کنیم.

یکی از اقدامات اساسی در دوره دیجیتال دیتاکس این است که زمانی از روز را برای خود معین کنید که بدون فناوری باشید. بعد از مدت یک هفته بی شک از تجربه احساس خود خوشنود خواهید بود و گاهی به افزایش این بازه زمانی بدون فناوری فکر خواهید کرد.

5. اتاق خواب بدون فناوری ایجاد کنید

در اقدام بعدی، اتاق خواب خود را به یک منطقه بدون فناوری تبدیل کنید. بسیاری از افراد از تلفن همراه خود برای زنگ ساعت استفاده می نمایند؛ این در حالی است که وقتی تلفن همراه خود را به تخت می برید، احتمال اینکه قبل از خواب زمانی را به جست وجو در شبکه های اجتماعی بگذرانید را افزایش می دهید. همان طور که گفته شد، استفاده از تلفن همراه قبل از خواب می تواند بر کیفیت خواب و در بزرگسالان به ارتباط عاطفی با شریک زندگی، اثر مخرب داشته باشد.

در این مرحله بهترین کار این است که شب ها تلفن همراه خود را بیرون از اتاق خواب بگذارید و از یک ساعت زنگ دار بهره ببرید.

6. برای مطالعات خود کتاب را جایگزین تبلت و گوشی کنید

خواندن مطالب از روی کاغذ و کتاب احساس رضایت بیشتری نسبت به استفاده از تبلت و گوشی همراه در افراد ایجاد می نماید.

نه تنها کتاب باعث حواس پرتی نمی گردد، بلکه تحقیقات نشان می دهند که مطالعه از روی کتاب می تواند در درک انتزاعی افراد از مطالبی که می خوانند یاری بیشتری کند.

انجام چند کار هم زمان و تعلیم مغز به چند وظیفه ای (Multitask) بودن برای ما مضر است. مثلا تصور کنید در حین مطالعه کتاب، پیغامی در صفحه گوشی شما ظاهر می گردد و به آنالیز و پاسخ دادن به آن مشغول می شوید و مجدد به ادامه کار قبلی خود بازمی گشت. این فرآیند برای مغز مضر بوده و باعث می گردد تا مغز بعد از صرف چند دقیقه بتواند به وظیفه اصلی خود یا همان پردازش مطالب کتابی که می خواندید، برگردد.

در این مرحله عادت می کنیم تا برای بهبود تمرکز، فقط انجام یک کار اصلی را به مغز بسپاریم.

7. شبکه های اجتماعی خود را پاکسازی کنید

درست است که استفاده از شبکه های اجتماعی راه ارتباطی بسیار آسانی برای دسترسی به بسیاری از دوستان است، اما آیا دریافت حجم زیادی از اطلاعات درباره زندگی دوستان و افراد مشهور برای زندگی شما به چه میزان ضروری و مفید است، آیا این ارتباطات به ایجاد حس خوب در شما منجر می گردد یا برای عزت نفس شما مخرب است؟

برای هر دنبال نماینده ای که دارید از خود این سؤال را بپرسید که آیا اطلاعات او برای شما احساس خوبی ایجاد می نماید یا بد؟

از مسدودکردن، قطع ارتباط یا آنفالو کردن (لغو دنبال کردن) افرادی که برای شما خنده و شادی و حس خوبی ایجاد نمی نمایند، نترسید و هراسی نداشته باشید.

• چطور با اعتیاد به اینستاگرام مقابله کنیم؟ (فرمول قسمت 21)

8. از برنامه های کنترل گر در تلفن همراه و تبلت خود بهره ببرید

برای کنترل مدت زمان استفاده از تلفن همراه و کنترل دسترسی های آن می توانید از برنامه های مفید در این زمینه بهره ببرید. برای مثال برنامه Momwnt که مناسب استفاده در iPhone و iPad است، میزان استفاده روزانه شما از این وسایل را کنترل و در صورت لزوم محدودیت هایی را برای آن ایجاد می نماید.

برنامه Freedom به شما این امکان را می دهد که با هدف افزایش سطح تمرکز از باز شدن سایت هایی که باعث حواس پرتی شما می شوند جلوگیری کند. این برنامه قابل استفاده در تلفن همراه و رایانه است.

برنامه Off-Time که مناسب استفاده در Android است به شما امکان می دهد تماس ها، پیغامک ها، اعلان ها و… را به طور انتخابی محدود کنید.

کلام پایانی

با انجام اقدامات دیجیتال دیتاکس به صورت دوره ای می توانید اقدام مهمی در مراقبت و محافظت از بدن خود انجام دهید. بسیار از ما بیش از نیمی از روز خود را صرف استفاده از ابزارهای ددیجیتال می کنیم که در گذر زمان بدن ما بهای آن را می پردازد.

عامل اصلی بسیاری از بیماری ها مثل خستگی و خشکی خشم، تاری دید، سردرد، اضطراب و استرس مداوم و کمبود اعتمادبه نفس و… استفاده بی رویه از ابزارهای فنی و دیجیتال است که با تمرین و استفاده از بازه های زمانی دیجیتال دیتاکس یا سم زدایی دیجیتال از عوارض جبران ناپذیر آن پیشگیری کنیم.

منبع : verywellmind